Groen Erfgoedzorg

Stinzenmilieus en stinzenbegroeiingen

Stinzenmilieus

Op deze website en in de ULR 6010 wordt om praktische redenen onder stinzenplanten alleen overblijvende kruidachtigen en bol- en knolgewassen bedoeld en geen heesters. Stinzenmilieus zijn door menselijke ingrepen ontstaan. De meeste stinzenmilieus bevinden zich in tuinen en parken op voedselrijke en meestal kalkhoudende bodems met een goede losse bodemstructuur. Vooral in Groningen en Friesland, de Vechtstreek, de binnenduinrand en in het rivierengebied komen rijke stinzenmilieus voor op landgoederen en buitenplaatsen. Op de zure zandgrondgronden voelen de meeste stinzenplanten zich niet thuis. Naast stinzenplanten groeien in stinzenmilieus ook diverse begeleidende bosplanten zoals speenkruid, gulden boterbloem, fluitenkruid en zevenblad. Met name zevenblad is een cultuurvolger die door de mens, bewust of onbewust, verspreid vooral in tuinen en parken groeit. Ook verschillende bosgrassen zoals schaduwgras, bergbeemdgras, bosgierstgras en veldbiessoorten komen in stinzenmilieus voor en zijn hier vaak bewust door de mens geïntroduceerd.

Stinzenbegroeiing in parkbossen en bermen

Veel stinzenplanten zijn oorspronkelijk aangeplant in de overgangszone van zonnig grasland naar heester- en bosvegetatie, langs en onder solitaire bomen en boomgroepen, als homogene kruidlaag onder een enkele boomlaag en in licht beschaduwde bermen langs paden en wegen. De bodem is meestal voedselrijk, in bosranden hopen zich meer voedingsstoffen op dan in open weides. De schaduwwerking van bomen en heesters is voor de groei van grassen een beperkende factor. Hierdoor zijn vroegbloeiende stinzenplanten in het voordeel. Ze groeien hier in combinatie met de wilde zoomplanten.

Stinzenbegroeiing in grasland, de stinzenweide

Een stinzenweide is een grasland of gazon met daarin een rijke voorjaarsbloei van stinzenbollen. Na de bloei en bladafsterving wordt de stinzenweide gemaaid en vervolgens als extensief gazon of grasland onderhouden. Een stinzenweide verdraagt ook heel goed halfschaduw en kan ook onder solitaire bomen en boomgroepen in gazons ontwikkeld worden. Bolgewassen zoals krokus, sneeuwroem en de inheemse geelster kunnen zich uitzaaien in een stinzenweide. Rijpe zaden laten zich met grashark en bladblazer over het gazon verspreiden.


Bonte krokus (Crocus vernus) op een buitenplaats langs de Vecht


Spaanse hyacint (Hyacinthoides hispanica) met fluitenkruid als begeleider


Bosanemoon (Anemone nemorosa) in een stinzenweide