Groen Erfgoedzorg

Leifruit

Het leifruit is een wezenlijk onderdeel van de moestuinen op landgoederen en buitenplaatsen. Omdat de scholing van deze cultuurtechnieken niet meer in de standaard groene opleidingen zit moeten de vakmensen deze kennis elders halen. Het Gilde van Tuinbazen heeft hierin altijd wel een rol gespeeld, maar gaat er nu meer structuur in aanbrengen.


Perzikwaaier bij de fruitmuur op Clingendael met tuinbaas Wouter den Boer – foto: Wouter den Boer, Natuurlijk

Met leifruit, het aanplanten, opkweken en onderhouden ervan ben je nooit klaar. Minstens 4x per jaar heeft het fruit met beredeneerde snoei aandacht nodig, maar om het echt goed te doen moet je er nog vaker langs. Dat staat nog los van het hele systeem erom heen om kennis te delen, vaardigheid bij te houden en nieuwe mensen op te leiden. Kortgeleden zijn we tijdens een bijeenkomst op de Dekema State met een groepje leifruitspecialisten tot de conclusie gekomen dat we hierin meer structuur willen gaan aanbrengen. Met het overlijden vlak voor de jaarwisseling van Jan Freriks, onze snoeimeester, zijn we de man kwijtgeraakt die het leifruit in Nederland weer op de kaart heeft gezet. Nog meer dan voorheen realiseren wij ons dat de verantwoordelijkheid nu bij ons ligt om ervoor te zorgen dat deze mooie oude cultuurtechniek behouden blijft. En waar past dat beter dan bij het Gilde van Tuinbazen.

Ons doel is om te stimuleren dat er meer uitwisseling van kennis over het kweken/snoeien van leifruit komt, in ieder geval binnen het Gilde. Daarbij gaat het zowel om verdieping van kennis van de ervaren snoeiers als om ontwikkeling van kennis bij beginnende snoeiers. Daarmee blazen we de leifruitdagen die in het verleden werden georganiseerd nieuw leven in.

De groep denk aan de volgende activiteiten:

  • Opleidingsmogelijkheden, liefst verspreid in het land;
  • Een overzicht van de bij de leden aanwezige kennis;
  • Het inventariseren van de kenniserfenis van Jan Freriks. Kennis die hij in de loop der jaren heeft gedeeld en verspreid;
  • Instructiefilmpjes;
  • Een aanvraag in te dienen bij het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (Immaterieel erfgoed) om leifruit kweken erkend te krijgen als immaterieel cultureel erfgoed;
  • Het verder ontwikkelen van de internationale contacten die er sinds 2020 al zijn met het kennisnetwerk wat in gang gezet is door het Franse Amis du Potager du Roi en het Engelse Walled Kitchen Gardens Network en waarbij sinds november 2022 ook de sKBL is aangesloten. Deze verdere Europese samenwerking kan er mogelijk toe leiden het leifruit op de Unesco wereld erfgoedlijst te krijgen.

Meer informatie: info@gildevantuinbazen.nl

Auteur: Hennes Claassen is voorzitter van het Gilde van Tuinbazen